a tăia

Romanian (Rumence) “a tăia” Türkçe anlamı – English Meaning,

“a tăia” (Romence)

Anlam ve Kullanım / Meaning and Usage

• Türkçe: “kesmek, biçmek” (bir nesneyi iki veya daha fazla parçaya ayırmak)

• English: “to cut” (to use a sharp tool to divide something into pieces)

Kelime Türü / Part of Speech:
Fiil (Verb) – Geçişli (Transitive) ve Geçişsiz (Intransitive)

Seviyesi / Level:
A2 (Temel/Basic) – B1 (Orta/Intermediate)

TEMEL KULLANIMLAR / KEY USAGES

1. Fiziksel Kesme (Physical Cutting):
Bir alet kullanarak bir şeyi parçalara ayırmak.

• “Taie pâinea cu cuțitul.”

• → “Ekmeği bıçakla kesiyor.”

• → “He is cutting the bread with a knife.”

2. Bağlantıyı v iletişimi Kesmek (Cutting off connection/communication):
Telefon, elektrik, ilişki gibi şeyleri sonlandırmak.

• “Mi-a tăiat telefonul.”

• → “Telefonumu kesti.” (konuşmayı sonlandırdı)

• → “He hung up on me.” (cut me off)

• “Au tăiat curentul.”

• → “Elektriği kestiler.”

• → “They cut off the electricity.”

3. Yolu veya Engeli Kesmek (To intercept or block a path):
Birinin yolunu kesmek veya bir şeyin geçişini engellemek.

• “Polițiastul i-a tăiat calea.”

• → “Polis onun yolunu kesti.”

• → “The policeman cut him off.”

4. Azaltmak veya Kısmak (To reduce or curtail):
Süreyi, bütçeyi, konuşmayı kısmak.

• “Trebuie să tăiem din cheltuieli.”

• → “Giderlerden kısmalıyız.” (kesmeliyiz)

• → “We need to cut back on expenses.”

5. (Mecazi) İncitmek veya Üzmek (To hurt or upset – figurative):
Sert bir sözle veya davranışla birini incitmek.

• “Cuvintele lui m-au tăiat foarte tare.”

• → “Onun sözleri beni çok kesti.” (çok incitti)

• → “His words really cut me deep.”

GRAMER BİLGİSİ / GRAMMAR NOTES

• Çekim (Conjugation): Düzensiz bir fiildir. Kökü tai- veya tăi- olarak değişir.

  • Eu tai (Ben keserim)

  • Tu tai (Sen kesersin)

  • El/Ea taie (O keser)

  • Noi tăiem (Biz keseriz)

  • Voi tăiați (Siz kesersiniz)

  • Ei/Ele taie (Onlar keserler)

• Nesne: Geçişli olarak kullanıldığında bir nesne alır (neyi kestiğiniz). Geçişsiz olarak da kullanılabilir: “Cuțitul acesta taie bine.” (Bu bıçak iyi keser.)

ÖNEMLİ İFADELER / IMPORTANT PHRASES

• “a-și tăia vența” → “damarını kesmek” (intihar etmek anlamında) (to slash one’s wrists)

• “a tăia drumul” → “yolunu kesmek” (to cut someone off / to intercept)

• “a tăia frunză la câini” → (deyim) “boşuna vakit harcamak, anlamsız işler yapmak” (lit. to cut leaves for dogs)

• “a tăia din vorbă” → “sözünü kesmek” (to cut someone off / to interrupt)

• “Tăie!” → (ünlem) “Kes!” (örneğin film çekimlerinde) (Cut!)

• “a se tăia” → (dönüşlü fiil) 1. “kendini kesmek”, 2. (argo) “sıkılmak, sıkıntıdan patlamak” (to get bored)

TELAFFUZ / PRONUNCIATION

• “a tă-ia” → /a tə’ja/

• Vurgu: İkinci hecede (“-ia”) / “ia” hecesi vurgulu söylenir.

• Ses Özellikleri: “ă” (tă) harfi Türkçedeki “ı” sesine yakın, schwa /ə/ sesidir. “ia” ise “ya” gibi okunur.

DİKKAT / WARNING

• “A tăia” vs “A reduce”: “A tăia” daha çok fiziksel bir eylemden türemiş, sert ve ani bir azaltmayı ifade eder. “A reduce” ise daha genel, nötr ve kademeli bir “azaltmak” anlamındadır.

  • A tăia din personal → Personelden kesmek (işten çıkarmak).

  • A reduce personalul → Personeli azaltmak.

ÖRNEK CÜMLELER / EXAMPLE SENTENCES

1. Fiziksel Kesme:

   • “Tăiem lemne pentru foc.”

   • → “Ateş için odun kesiyoruz.”

   • → “We are cutting wood for the fire.”

2. İletişimi Kesme:

   • “Nu mai tăia legătura!”

   • → “Bağlantıyı kesme!” (Telefonda)

   • → “Don’t hang up!”

3. Yol Kesme:

   • “Mașina a ieșit brusc și mi-a tăiat calea.”

   • → “Araba aniden çıktı ve yolumu kesti.”

   • → “The car pulled out suddenly and cut me off.”

4. Azaltma:

   • “Am tăiat din timpul de pauză.”

   • → “Mola süresinden kıstık.”

   • → “We cut the break time.”

Köken Bilgisi / Etymology
Latince “taliare” (kesmek, budamak) fiilinden gelir. İtalyanca “tagliare”, Fransızca “tailler”, İspanyolca “tajar” ve Portekizce “talhar” fiilleri ile aynı kökene sahiptir.

Ek Bilgi

• İsim: tăietură (dişil) → kesik, kesme eylemi (the cut).

  • Are o tăietură profundă. → Derin bir kesiği var.

• Sıfat: tăiat → kesilmiş (cut).

  • Pâine tăiată → Dilimlenmiş/kesilmiş ekmek.

• Alet İsmi: tăietor (eril) / tăietoare (dişil) → kesici (cutter).

• Zıt Anlamlı: a uni (birleştirmek), a lipi (yapıştırmak), a conecta (bağlamak).