temperatură

Romanian (Rumence) “temperatură” Türkçe anlamı – English Meaning,

temperatură (Rumence)

Anlam ve Kullanım / Meaning and Usage

Türkçe: “sıcaklık, ateş (hastalık), ısı derecesi”
English: “temperature, fever (illness), heat degree”

Kelime Türü / Part of Speech:
İsim (Noun) – Dişil (Feminine). Çoğul hali: temperaturi

TEMEL TANIMLAR / KEY DEFINITIONS

1. Fiziksel Ölçüm / Isı Derecesi:
   Bir nesnenin, ortamın veya vücudun ne kadar sıcak veya soğuk olduğunun ölçüsü. Genellikle Celsius (°C), Fahrenheit (°F) veya Kelvin (K) birimleriyle ifade edilir.

   • “Temperatura apei este de 20 de grade Celsius.”
     → “Suyun sıcaklığı 20 derece Celsius’tur.”
     → “The water temperature is 20 degrees Celsius.”

   • “Temperatura a scăzut sub zero.”
     → “Sıcaklık sıfırın altına düştü.”
     → “The temperature dropped below zero.”

2. Tıbbi Durum / Ateş:
   Vücut sıcaklığının normalin üzerine çıkması, hastalık belirtisi olan ateş.

   • “Copilul are temperatură.”
     → “Çocuğun ateşi var.”
     → “The child has a temperature/fever.”

   • “I-am măsurat temperatura.”
     → “Ona ateşini ölçtüm.” / “Onun sıcaklığını ölçtüm.”
     → “I measured his temperature.”

3. Meteorolojik Durum / Hava Durumu:
   Havanın sıcaklık derecesi.

   • “Care este temperatura afară?”
     → “Dışarıdaki sıcaklık nedir?”
     → “What is the temperature outside?”

   • “Temperaturile vor urma să crească weekendul acesta.”
     → “Sıcaklıklar bu hafta sonu yükselecek.”
     → “Temperatures will rise this weekend.”

EŞ ANLAMLILAR & YAKIN ANLAMLILAR / SYNONYMS & RELATED WORDS

• febră → ateş (fever – tıbbi anlamda “temperatură” ile eş anlamlıdır)

• căldură → sıcaklık, ısı (heat – daha çok hissiyat veya fiziksel bir nicelik olarak)

• grad de încălzire → ısınma derecesi (heating degree)

• fierbințeală → sıcaklık, ısı (warmth, heat – daha çok hissedilen sıcaklık)

ZIT ANLAMLILAR / ANTONYMS

• lipsă de căldură → sıcaklık eksikliği (lack of heat)

• răceală → soğukluk (coolness, cold)

• îngheț → donma, buzlanma (freeze, frost)

• hipotermie → hipotermi (hypothermia – aşırı düşük vücut sıcaklığı)

ÖNEMLİ İFADER VE KALIPLAR / IMPORTANT PHRASES & COLLOCATIONS

• temperatura ambientă → oda sıcaklığı (room temperature)

• temperatura corpului → vücut sıcaklığı (body temperature)

• a avea temperatură → ateşi olmak (to have a temperature/fever)

• a ridica temperatura → sıcaklığı yükseltmek (to raise the temperature)

• a scădea temperatura → sıcaklığı düşürmek (to lower the temperature)

• temperatură ridicată → yüksek sıcaklık/ateş (high temperature/fever)

• temperatură joasă → düşük sıcaklık (low temperature)

• temperatură medie → ortalama sıcaklık (average temperature)

• a măsura temperatura → sıcaklığı ölçmek (to measure the temperature)

• termometru pentru temperatură → sıcaklık termometresi (temperature thermometer)

KÖKEN BİLGİSİ / ETYMOLOGY

“Temperatură” kelimesi, Latince “temperatura” kelimesinden doğrudan alınmıştır. Latince kökü “temperare” fiiline dayanır, bu fiil “doğru oranlamak, karıştırmak, ılımlı hale getirmek” anlamlarına gelir. Aynı Latince kök, İtalyanca “temperatura”, İspanyolca “temperatura”, Fransızca “température” ve İngilizce “temperature” kelimelerine de kaynaklık etmiştir.

KULLANIM NOTLARI / USAGE NOTES

• Tıbbi Bağlam: “A avea temperatură” ifadesi her zaman “ateşi olmak” anlamına gelir. “Avea febră” da aynı anlamda kullanılır.

• Mecazi Kullanım: Bazen sosyal veya duygusal durumları tanımlamak için mecazi anlamda kullanılır.

  • “Temperatura discuțiilor a crescut.” → “Tartışmaların sıcaklığı (şiddeti) arttı.”

• Ölçüm: Sıcaklığı ölçen alete “termometru” denir.

ÖRNEK CÜMLELER / EXAMPLE SENTENCES

1. “Iarna, temperatura poate ajunge la -15 grade.”
   → “Kışın, sıcaklık -15 dereceye ulaşabilir.”
   → “In winter, the temperature can reach -15 degrees.”

2. “Dacă ai temperatură, trebuie să rămâi în pat.”
   → “Eğer ateşin varsa, yatakta kalmalısın.”
   → “If you have a temperature, you must stay in bed.”

3. “Temperatura ideală pentru vinul roșu este de 16-18 grade.”
   → “Kırmızı şarap için ideal sıcaklık 16-18 derecedir.”
   → “The ideal temperature for red wine is 16-18 degrees.”

4. “Medicul a spus că temperatura mea este normală.”
   → “Doktor ateşimin (vücut sıcaklığımın) normal olduğunu söyledi.”
   → “The doctor said my temperature is normal.”

5. “Atenție la diferențele mari de temperatură între interior și exterior.”
   → “İç mekan ve dış mekan arasındaki büyük sıcaklık farklarına dikkat edin.”
   → “Beware of large temperature differences between indoors and outdoors.”