libertate
Romanian (Rumence) “libertate” Türkçe anlamı – English Meaning,
libertate (Rumence)
Anlam ve Kullanım / Meaning and Usage
-
Türkçe: “özgürlük, hürriyet”
-
English: “freedom, liberty”
Kelime Türü / Part of Speech:
-
İsim (Noun) – Dişil (Feminine)
TEMEL TANIMLAR / KEY DEFINITIONS
-
Siyasi ve Bireysel Özgürlük:
Baskı, zorlama veya yabancı bir irade tarafından kontrol edilme durumundan uzak olma; kişinin kendi eylemlerini ve kaderini belirleme hakkı. -
Fiziksel Serbestlik:
Hapsetme, kölelik veya kısıtlama olmaksızın, hareket etme veya istediği yere gitme yetisi.-
“a primi libertatea”
-
→ “özgürlüğüne kavuşmak”
-
→ “to be granted freedom”
-
-
Felsefi ve Varoluşsal Anlam:
İrade ve seçim özerkliği; bireyin kendi kararlarını verme ve onların sorumluluğunu alma kapasitesi.-
“libertatea alegerii”
-
→ “seçim özgürlüğü”
-
→ “freedom of choice”
-
-
Kısıtlama veya Yükümlülükten Muaf Olma:
Belirli bir kural, kısıtlama veya zorunluluktan muaf olma durumu.-
“libertate de impozitare”
-
→ “vergi muafiyeti”
-
→ “tax exemption” (kelimesi kelimesine: taxation freedom)
-
EŞ ANLAMLILAR & YAKIN ANLAMLILAR / SYNONYMS & RELATED WORDS
-
independență → bağımsızlık (independence)
-
autonomie → özerklik (autonomy)
-
emancipare → özgürleşme, kurtulma (emancipation)
-
eliberare → kurtuluş, serbest bırakılma (liberation)
-
liber arbitru → özgür irade (free will)
-
drept → hak (right)
ZIT ANLAMLILAR / ANTONYMS
-
robie → kölelik (slavery)
-
sclavie → esaret, kölelik (servitude, enslavement)
-
închisoare → hapis (imprisonment)
-
opresiune → baskı, zulüm (oppression)
-
constrângere → zorlama, kısıtlama (constraint)
-
dependentă → bağımlılık (dependence)
ÖNEMLİ İFADELER VE KALIPLAR / IMPORTANT PHRASES & COLLOCATIONS
-
libertate condiționată → şartlı tahliye (parole, conditional freedom)
-
luptător pentru libertate → özgürlük savaşçısı (freedom fighter)
-
statuia libertății → özgürlük heykeli (Statue of Liberty)
-
libertate de mișcare → hareket özgürlüğü (freedom of movement)
-
libertate politică → siyasi özgürlük (political freedom)
-
simbol al libertății → özgürlük sembolü (symbol of freedom)
-
apărător al libertății → özgürlük savunucusu (defender of freedom)
-
era libertății → özgürlük çağı (era of freedom)
KÖKEN BİLGİSİ / ETYMOLOGY
“Libertate” kelimesi, Latince “lībertās, lībertātis” kelimesinden doğrudan miras kalmıştır. Aynı Latince kök, aşağıdaki dillerde de benzer kelimelere kaynaklık etmiştir:
-
İtalyanca: libertà
-
İspanyolca: libertad
-
Fransızca: liberté
-
İngilizce: liberty
Kelimenin kökü, Latince “līber” (özgür) sözcüğüne dayanır.
KULLANIM NOTLARI / USAGE NOTES
-
Libertate vs. Liber: “Libertate” bir isim (özgürlük) iken, “liber” bir sıfattır (özgür).
-
Om liber → Özgür adam (Free man)
-
Libertatea omului → İnsanın özgürlüğü (The freedom of man)
-
-
Soyut ve çok güçlü bir kavram olduğu için genellikle büyük bir “L” ile (Libertate) vurgulanarak yazılır, özellikle de ulusal, siyasi veya felsefi bağlamlarda.
-
Romanya tarihinde ve kültüründe, 1989 Devrimi’nde komünist diktatörlüğe karşı verilen mücadelenin merkezinde yer alan bir kelimedir. En ünlü sloganlardan biri “Libertate!” (Özgürlük!) şeklindedir.
ÖRNEK CÜMLELER / EXAMPLE SENTENCES
-
“Libertatea este un drept fundamental al omului.”
→ “Özgürlük, insanın temel bir hakkıdır.”
→ “Freedom is a fundamental human right.” -
“Aproape am uitat gustul libertății.”
→ “Neredeyse özgürlüğün tadını unutmuştum.”
→ “I had almost forgotten the taste of freedom.” -
“Nu există libertate fără responsabilitate.”
→ “Sorumluluk olmadan özgürlük olmaz.”
→ “There is no freedom without responsibility.” -
“Păsările zboară libere, simbolizând libertatea.”
→ “Kuşlar özgürce uçar, özgürlüğü simgeler.”
→ “The birds fly free, symbolizing freedom.” -
“Revoluția și-a avut originea în dorința de libertate.”
→ “Devrim, özgürlük arzusundan doğdu.”
→ “The revolution originated in the desire for freedom.”
