autoritate
Romanian (Rumence) “autoritate” Türkçe anlamı – English Meaning,
autoritate (Rumence)
Anlam ve Kullanım / Meaning and Usage
Türkçe: “otorite, yetki; yetkili kuruluş; itibar”
English: “authority; authoritative body; prestige, influence”
Kelime Türü / Part of Speech:
İsim (Noun – Dişi Cins) / Noun (Feminine)
TEMEL TANIMLAR VE ANLAMLAR / KEY DEFINITIONS AND MEANINGS
“Autoritate” kelimesi, bir kişinin veya kurumun emir verme, karar alma veya başkalarının davranışlarını yönlendirme hakkını ve gücünü ifade eder.
1. YETKİ VE GÜÇ:
Kanun, bilgi veya statüden kaynaklanan emretme ve itaat ettirme hakkı.
-
“a avea autoritate”
→ “otoriteye sahip olmak”
→ “to have authority”
2. YETKİLİ KURULUŞ:
Belirli bir alanda karar verme veya düzenleme yapma yetkisi olan resmi kurum veya organ.
-
“autoritățile locale”
→ “yerel otoriteler”
→ “local authorities”
3. İTİBAR VE NÜFUZ:
Uzmanlık, deneyim veya karakter nedeniyle kazanılan saygınlık ve etki.
-
“autoritate morală”
→ “manevi otorite”
→ “moral authority”
KULLANIM FARKLILIKLARI / USAGE NUANCES
-
“Autoritate” vs. “Putere”: “Putere” (güç) daha genel bir terimdir ve fiziksel, siyasi veya psikolojik gücü içerebilir. “Autoritate” ise meşruiyeti, yasallığı veya kabul görmüşlüğü olan bir güç türünü ifade eder.
-
“Autoritate” vs. “Influență”: “Influență” (etki) daha dolaylı ve zorlayıcı olmayan bir güç türüdür. “Autoritate” ise daha doğrudan ve yapılandırılmış bir güç ilişkisini ima eder.
EŞ ANLAMLILAR & YAKIN ANLAMLILAR / SYNONYMS & RELATED WORDS
-
putere → güç (power)
-
influență → etki, nüfuz (influence)
-
dominație → egemenlik, hakimiyet (domination)
-
control → kontrol, denetim (control)
-
prestigiu → prestij, itibar (prestige)
-
instanță → yetkili makam (instance, authority – resmi)
-
organ de decizie → karar organı (decision-making body)
ZIT ANLAMLILAR / ANTONYMS
-
supunere → itaat, bağlılık (submission)
-
obediență → itaat (obedience)
-
subordonare → bağımlılık, astlık (subordination)
-
slăbiciune → zayıflık (weakness)
-
lipsă de putere → güçsüzlük (powerlessness)
ÖNEMLİ İFADELER VE KALIPLAR / IMPORTANT PHRASES & COLLOCATIONS
-
autoritate publică → kamu otoritesi (public authority)
-
autoritate parentală → ebeveyn otoritesi (parental authority)
-
autoritate competență → yetkili makam (competent authority)
-
abuz de autoritate → yetkiyi kötüye kullanma (abuse of authority)
-
pierderea autorității → otorite kaybı (loss of authority)
-
cu autoritate → otoriteyle (with authority)
-
o figură a autorității → bir otorite figürü (a figure of authority)
-
a-și impune autoritatea → otoritesini kabul ettirmek (to impose one’s authority)
KÖKEN BİLGİSİ / ETYMOLOGY
“Autoritate” kelimesi, Latince “auctōritās” kelimesinden gelir. “Auctoritas”, “auctor” (yaratıcı, kurucu, destekleyici) kelimesinden türemiştir. “Auctor” ise, “arttırmak, büyütmek” anlamındaki “augēre” fiiliyle bağlantılıdır. Dolayısıyla kelimenin kökünde “yaratıcılık”, “artırılmış güç veya etki” ve “istikrar sağlayıcı destek” fikirleri yatar. Kelime, Fransızca “autorité” aracılığıyla da Rumenceye girmiştir.
ÇOĞUL HALİ / PLURAL FORM
-
autoritate (tekil) → autorități (çoğul)
-
Örn:
o autoritate recunoscută(tanınmış bir otorite) →două autorități recunoscute(iki tanınmış otorite)
ÖRNEK CÜMLELER / EXAMPLE SENTENCES
-
“Directorul vorbește cu mare autoritate.”
→ “Müdür büyük bir otoriteyle konuşuyor.”
→ “The director speaks with great authority.” -
“Poliția este autoritatea publică responsabilă de ordine.”
→ “Polis, düzenden sorumlu kamu otoritesidir.”
→ “The police are the public authority responsible for order.” -
“Profesorul și-a pierdut autoritatea în fața clasei.”
→ “Öğretmen sınıf karşısında otoritesini kaybetti.”
→ “The teacher lost his authority in front of the class.” -
“Această carte este o autoritate în domeniul său.”
→ “Bu kitap, kendi alanında bir otoritedir.” (Mecazi)
→ “This book is an authority in its field.” -
“Părinții trebuie să-și exercite autoritatea cu înțelepciune.”
→ “Ebeveynler otoritelerini bilgece kullanmalıdır.”
→ “Parents must exercise their authority wisely.”
