aliment

Romanian (Rumence) “aliment” Türkçe anlamı – English Meaning,

aliment (Rumence)

Anlam ve Kullanım / Meaning and Usage

Türkçe: “1. gıda, besin, yiyecek; 2. (hukuk) nafaka”
English: “1. food, nourishment; 2. (law) alimony, maintenance”

Kelime Türü / Part of Speech:
İsim (Noun) – Nomen
Cinsiyet: Nötr (Neuter)

TEMEL KULLANIMLAR / KEY USAGES

1. Gıda, Besin, Yiyecek (Food, Nourishment):
Canlıların beslenmesi için gerekli olan her türlü madde. Bu anlamda genellikle çoğul hali (alimente) kullanılır.

• “alimente sănătoase”
  → “sağlıklı gıdalar”
  → “healthy foods”

• “magazin de alimente”
  → “bakkal, gıda dükkanı” (kelime kelime: gıda mağazası)
  → “grocery store, food shop”

2. Nafaka (Alimony, Maintenance):
Boşanma veya ayrılık durumunda, bir eşin veya çocuğun geçimini sağlamak için diğer eş tarafından ödenen yasal para desteği.

• “a plăti alimente”
  → “nafaka ödemek”
  → “to pay alimony”

• “a cere alimente pentru copil”
  → “çocuk için nafaka talep etmek”
  → “to claim child support”

GRAMER BİLGİSİ / GRAMMAR NOTES

Belirli ve Belirsiz Artikel (Definite and Indefinite Article):
Nötr bir isim olduğu için belirli artikeli “-ul” ekidir.

• un aliment (bir gıda) → Belirsiz artikel “un” kullanılır.

• alimentul (gıda, gıdayı) → Belirli artikel.

Çoğul Hâli (Plural Form):
Nötr isimlerin çoğul kurallarına uyar. Tekil: aliment → Çoğul: alimente

• un aliment (bir gıda) → două alimente (iki gıda)

• alimentul (gıda) → alimentele (gıdalar)

İsmin Hâlleri (Cases):

• Yalın (Nominativ-Acuzativ): aliment / alimentul

• -in Hâli (Genitiv-Dativ): alimentului (gıdanın)

• Çoğul Yalın: alimente / alimentele

• Çoğul -in Hâli: alimentelor (gıdaların)

Kullanım Notu:
“Gıda” anlamında kullanıldığında, tekil form (“un aliment”) belirli bir gıda türünden bahsederken (örneğin, buğday bir gıdadır), günlük konuşmada genellikle çoğul form (“alimente”) kullanılır ve “yiyecekler, gıda maddeleri” anlamına gelir.

ÖNEMLİ İFADELER / IMPORTANT PHRASES

• alimente proaspete → taze gıdalar (fresh foods)

• alimente bazice → temel gıda maddeleri (basic foodstuffs)

• alimente pentru sugar → bebek maması (baby food)

• a pune la alimente → (parayı) yiyeceğe harcamak (to spend on food)

• a achita alimente → nafaka ödemek (to pay alimony)

• a primi alimente → nafaka almak (to receive alimony)

• obligație de alimente → nafaka yükümlülüğü (maintenance obligation)

TELAFFUZ / PRONUNCIATION

aliment → /a.li’ment/

• “a” harfi: Türkçedeki “a” gibi okunur.

• “li” hecesi: “li” şeklinde, İngilizce “lee” gibi.

• “e” harfi: Kelime sonundaki “e” hafif kapalı, Türkçedeki “e” gibi değil, daha çok “é” veya hızlı söylenen “i” sesine yakındır.

• Vurgu: Son hecededir (-ment). “a-li-MENT”

DİKKAT / WARNING

“Aliment” vs “Mâncare”:

• aliment: Daha çok “gıda maddesi, besin” anlamında, bileşen veya kategori olarak kullanılır. Somut ve sayılabilir.

  • Örnek: “Zaharul este un aliment.” (Şeker bir gıdadır.)

• mâncare: Daha genel bir terimdir ve “yemek, yiyecek, besin” anlamlarına gelir. Hem pişmiş yemek hem de genel olarak yiyecek için kullanılır.

  • Örnek: “Mâncarea este fierbinte.” (Yemek sıcak.)

Bağlam Önemlidir: “Aliment” kelimesinin “gıda” mı yoksa “nafaka” mı anlamına geldiğini anlamak için daima cümlenin genel bağlamına bakmak gerekir. Hukuki bir bağlamda (“a plăti” – ödemek fiiliyle, “pentru copil” – çocuk için gibi) kullanılıyorsa, büyük olasılıkla “nafaka” anlamındadır.

ÖRNEK CÜMLELER / EXAMPLE SENTENCES

1. Anlam: Gıda (Food)
   “Supermarketul are o varietate largă de alimente.”
   → “Süpermarket geniş bir çeşitlilikte gıdalara sahip.”
   → “The supermarket has a wide variety of foods.”

   “Acest aliment conține multe vitamine.”
   → “Bu gıda birçok vitamin içerir.”
   → “This food contains many vitamins.”

2. Anlam: Nafaka (Alimony)
   “Tatăl este obligat să plătească alimente pentru întreținerea copilului.”
   → “Baba, çocuğun geçimi için nafaka ödemekle yükümlüdür.”
   → “The father is obliged to pay alimony for the child’s maintenance.”

   “Instanța a stabilit suma alimentelor.”
   → “Mahkeme nafaka miktarını belirledi.”
   → “The court set the amount of the alimony.”

Köken Bilgisi / Etymology
Kelime, Fransızca “aliment” (yiyecek, besin) kelimesinden ödünç alınmıştır, ki o da Latince “alimentum” (besin, gıda, rızık) kelimesinden gelir. Latince kök “alere” (beslemek, büyütmek) fiiline dayanır. “Nafaka” anlamı, kişinin eski eşini veya çocuğunu “besleme” yükümlülüğü fikrinden mecazi olarak türemiştir. İngilizcedeki “alimentary” (sindirimle ilgili) ve “alimony” (nafaka) kelimeleri ile aynı Latin kökene sahiptir.